Αντλία θερμότητας είναι η μονάδα εκείνη που αντλεί θερμότητα από τον αέρα του περιβάλλοντος για να την αποδώσει σε έναν άλλο χώρο. Λειτουργεί με ρεύμα που χρησιμοποιείται για να κινήσει τα διάφορα μέρη της αντλίας θερμότητας. Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι αντλίας θερμότητας:

• Αέρος-αέρος: Πρόκειται για τα γνωστά κλιματιστικά. Αντλούν από τον αέρα και αποδίδουν τη θερμότητα μέσω του αέρα.
• Αέρος-νερού: Εδώ μιλάμε για τις αντλίες θερμότητας που αντλούν θερμότητα από τον αέρα και την αποδίδουν στο νερό
  (π.χ. δίκτυο σωληνώσεων και σωμάτων καλοριφέρ.)
• Εδάφους-νερού (ή γεωθερμικές): Η θερμότητα αντλείται από το υπέδαφος, και αποδίδονται στο νερό όπως και στις αμέσως προηγούμενες.

‘Οταν λέμε «αντλία θερμότητας», τελικώς εννοούμε την αντλία θερμότητας αέρος-νερού. Για να επιλέξουμε αντλία θερμότητας, υπάρχουν:

• 2 κατηγορίες με βάση τον τρόπο εγκατάστασης 
• 2 κατηγορίες με βάση το δίκτυο θέρμανσης του σπιτιού σου.

Με βάση την εγκατάσταση, έχουμε:

• Monobloc: Είναι οι αντλίες αυτές που περιλαμβάνουν όλα τα κύρια μέρη για τη λειτουργία τους (πλην του χειριστηρίου) σε μια εξωτερική μονάδα. Το νερό του δικτύου θέρμανσης ξεκινά από το σημείο εγκατάστασης αυτής της εξωτερικής μονάδας.
• Split /Διαιρούμενου τύπου: Σε αυτές έχουμε μια εξωτερική μονάδα και μια εσωτερική. Σε αυτές ανάμεσα στην εξωτερική και την εσωτερική υπάρχει συνήθως ψυκτικό υγρό (R32) … όπως και στα κλιματιστικά.

Με βάση την θέρμανση του σπιτιού, έχουμε:

• Αντλίες θερμότητας χαμηλών θερμοκρασιών [ fan-coils ]: Αν το σπίτι έχει ενδοδαπέδια θέρμανση. Έχουν την καλύτερη απόδοση όταν παράγουν νερό θέρμανσης στους 35-45°C, που είναι και αυτό που χρειάζεται η εγκατάσταση.

• Αντλίες θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών: Αν ανακαινίζουμε ένα σπίτι  ή αντικαθιστούμε λέβητα πετρελαίου. Συνδυάζονται καλύτερα με δίκτυα σωμάτων καλοριφέρ καθώς παράγουν νερό έως και 80°C.

• Αντλίες θερμότητας μεσαίων θερμοκρασιών: Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια αντλία θερμότητας που παράγει νερό ως 65°C. Όμως ένας μηχανικός θα επιβεβαιώσει πως με αυτή την θερμοκρασία (55-65°C) τα εγκατεστημένα σώματα θα μπορέσουν να σου αποδώσουν τις θερμίδες που έχουμε ανάγκη.

Με την αντλία θερμότητας πετυχαίνουμε θέρμανση, ψύξη αλλά και  ζεστό νερό, αρκεί να επιλέξουμε το κατάλληλο μοντέλο. Η αντλία θερμότητας δεν λειτουργεί με την ίδια λογική του επίτοιχου λέβητα αερίου που παράγει ζεστό νερό όταν το ζητήσουμε. Αντιθέτως μπορεί να θερμάνει νερό σε δοχείο (ενσωματωμένο στην εσωτερική μονάδα ή ανεξάρτητο), το οποίο θα είναι έτοιμο προς χρήση όταν χρειαστεί.

Τοποθετείται σε κάποιον εσωτερικό χώρο όπως αν υπάρχει μηχανοστάσιο, αποθήκη και σίγουρα σε χώρο που να διευκολύνει τη σύνδεση με την αντλία θερμότητας. Ωστόσο υπάρχει και η επιλογή των αντλιών θερμότητας διαιρούμενου τύπου, στις οποίες το δοχείο είναι ενσωματωμένο στην εσωτερική μονάδα.
Σε αυτήν την περίπτωση, τα απαραίτητα υδραυλικά εξαρτήματα περιλαμβάνονται στην εσωτερική μονάδα και το μόνο ορατό (αναλόγως διαδρομής), είναι η σωλήνωση που συνδέει την εξωτερική με την εσωτερική μονάδα. Επιπλέον, η εσωτερική μονάδα μπορεί πλεόν να εγκατασταθεί και σε άλλο χώρο της κατοικίας (π.χ. κουζίνα) καθώς αισθητικά μπορεί να σταθεί, εξίσου εύκολα με τις συσκευές που υπάρχουν εκεί.

Αν έχω ηλιακό ή συμβατικό θερμοσίφωνα, μπορώ να τον χρησιμοποιήσω ως δοχείο αποθήκευσης;
Μπορείς, αλλά χρειάζεται προσοχή. Το δοχείο του θερμοσίφωνα πιθανώς να μην έχει επιλεγεί για λειτουργία με αντλία θερμότητας ως πηγή. Επιπλέον στην περίπτωση του ηλιακού, το νερό που θα θερμαίνει η αντλία θα είναι εκτεθημένο και οι απώλειες προς το περιβάλλον ενδέχεται να οδηγήσουν σε αυξημένη κατανάλωση ρεύματος σε σχέση με την χρήση του ζεστού νερού.

Η διαστασιολόγηση γίνεται σε kW και με βάση τις απώλειες θερμότητας της κατοικίας. Είναι καλύτερα να κάνει την επιλογή κάποιος ειδικός, που έχει την εμπειρία, ή σε κάθε περίπτωση κάποιος μηχανικός, που θα σε οδηγήσει στην καλύτερη δυνατή επιλογή βάσει των αναγκών και πιθανότατα θα εμπλακεί και στην εγκατάσταση του συστήματός. 

Πως θερμαίνει/ψύχει ένα σπίτι; Μέχρι πόσα τετραγωνικά καλύπτει;
Μέσω:

• ενδοδαπέδιας θέρμανσης,
• fan coils
• ή σωμάτων υφιστάμενων ή καινούριων.

Οι επιλογές σχετίζονται κυρίως και με την κατάσταση του χώρου (νεόδμητος, υπό ανακαίνιση, με παλιά σώματα καλοριφέρ κ.ο.κ.).

Τα τετραγωνικά εξαρτώνται από την οικοδομή:

• τι μόνωση έχει;
• Είναι νεόδμητο ή παλιά κατοικία;
• Σε ποια περιοχή (κλιματική ζώνη) βρίσκεται;

Αντλία θερμότητας ισχύος 8kW μπορεί να καλύψει ένα καλά μονωμένο σπίτι 120τ.μ. ενώ αντιθέτως για ένα ιδίων τετραγωνικών αλλά ελλειπώς μονωμένο σπίτι μπορεί να μην επαρκούν ακόμα και 14kW ισχύος.

Μπορούμε με την ενδοδαπέδια να έχουμε και ψύξη; Πόσο αποτελεσματική είναι;
Μπορείς να έχεις δροσισμό κι αυτό γιατί η θερμοκρασία του νερού, που κυκλοφορεί στην ενδοδαπέδια, πρέπει συνήθως να κρατηθεί πάνω από τους 18°C. Χαμηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να δημιουργήσουν υγροποίηση του αέρα στην επιφάνεια του δαπέδου και ολισθηρότητα.

Μπορείς να πετύχεις αισθητά χαμηλότερη θερμοκρασία εντός της κατοικίας, αλλά όχι την ψύξη που μπορεί να παρέχει ένα κλιματιστικό.

Σε ξύλινα πατώματα άρα μπορώ να βάλω ενδοδαπέδια;
Η ενδοδαπέδια συνεργάζεται απροβλημάτιστα με ξύλινα πατώματα αρκεί να έχουν σχεδιαστεί για τη συγκεκριμένη χρήση. Επομενως είναι κάτι που θα πρέπει να έχετε υπόψη σας όταν επιλέξετε τα πατώματά σας.